‘Ik ben benieuwd!’ Ik merk dat ik deze woorden vaak zeg op een dag. En als ik er goed naar kijk, steeds meer. Nieuwsgierigheid is niet alleen een groot talent, zoals Paul Verhoeven stelt, het is ook, en misschien wel vooral, een grote kracht. En steeds meer een noodzakelijke kracht om in de huidige tijd flexibel en effectief te kunnen zijn.

Zo helpt nieuwsgierig zijn me om onbevangen, met een open hart en geest in nieuwe situaties te stappen. Geen zorgen vooraf of verwachtingen die ik van mezelf zou moeten waarmaken, maar gewoon nieuwsgierig naar wat komen gaat.

In de snelle en complexe wereld van nu is het vaak niet meer mogelijk om vooraf alles te overzien, te analyseren en te doorgronden. Zo is er vaak geen houvast meer buiten jezelf waar je je aan kunt vastklampen of dat je een gevoel van controle kan geven. We worden uitgenodigd om steeds meer de houvast in onszelf te vinden en onbevangen in te stappen in wat is. Een goed ontwikkelde nieuwsgierigheid kan ons daar enorm bij ondersteunen.

 De vraag die ik je nu wil stellen is niet ‘hoe nieuwsgierig ben jij, maar hoe ben jij nieuwsgierig?

 Nieuwgierig naar jezelf, de ander en het potentieel

Hoe staat jouw nieuwsgierigheid afgesteld? Ben je mogelijk nieuwsgierig naar jezelf? Hoe situaties voor jou zullen zijn, hoe je ze gaat ervaren, wat je gevoel zal zijn? Bijvoorbeeld als je voor het eerst een achtbaan in gaat of op je werk, als je gaat deelnemen aan een bepaald management- of directieoverleg, waar je nog niet eerder bent geweest?

Of ben je juist nieuwsgierig naar de ander? Naar hoe een ander naar een situatie kijkt, hoe hij of zij iets ervaart? En ben je dan echt alleen maar nieuwsgierig naar de ander of, onbewust, toch ook nieuwsgierig naar jezelf? Omdat je het graag wil begrijpen, zodat je er een mening of een oordeel over kunt vormen?

Of ben je nieuwsgierig naar wat er wil gebeuren, wat er zich in het moment aan het ontvouwen is?

 Als ik kijk naar mijn (werkende) leven dan is een duidelijke ontwikkeling geweest in de manier waarop ik nieuwsgierig ben. In het begin van mijn werkende leven, als extern consultant, was mijn nieuwsgierigheid, als ik terugkijk, vooral gericht op mezelf. Steeds opnieuw ging ik nieuwe projecten aan bij nieuwe klanten, waarbij ik diep de analyse indook van werkprocessen en hoe dingen verbeterd konden worden. Wat voorop stond was dat ik het wilde begrijpen. Daar was mijn nieuwsgierigheid voornamelijk op gericht. Zodra ik zaken doorzag en doorgrondde kon ik gaan adviseren en verbeteringen doorvoeren.

 Dit leidde tot veel druk en stress. Ik werd geacht dingen snel tot zeer snel te doorzien, daar werd ik immers in de ogen van de klant duur voor betaald. Onzekerheid en perfectionisme wakkerden de stress aan; ‘Heb ik alles wel gezien?’ ‘Niets over het hoofd gezien?’ ‘Ben ik wel slim genoeg? Stel ik wel de juiste vragen?’ ‘Kan ik dit project eigenlijk wel aan?’

 Terugkijkend leefde ik voortdurend in een staat van verkramping; alles onder controle willen houden, alle mogelijke risico’s voor zijn, vanuit een idee alles te willen of moeten begrijpen.

 Dit veranderde toen ik vanaf 2009 het coachingspad op ging. In mijn coachopleiding bij SchoolvoorCoaching werd ik me voor het eerst bewust dat ik mijn nieuwsgierigheid, professioneel gezien, ook anders in kon gaan zetten. Op een andere manier ik-gericht, meer bewust wordend van mijn eigen gevoel in gesprekken en andere situaties. En, daarnaast, meer ander-gericht, zonder dat het om mijn begrijpen hoefde te gaan. Langzaam, stapje voor stapje, ontstond er, als effect, meer innerlijke rust.

 Mijn ontwikkeling van ander-gerichte-nieuwsgierigheid nam een grote vlucht toen ik kennismaakte met het gedachtegoed en coachmethodiek van Transformational Presence. En, niet onbelangrijk, een derde vorm van nieuwsgierigheid diende zich daarbij aan: openstaan voor en nieuwsgierig zijn naar het potentieel in een situatie, naar wat er wil gebeuren.

Ik leerde in nieuwe situaties, met rust en vertrouwen, in te stappen vanuit een niet-weten en vooral een niet te hóeven weten. Sterker nog, enige vooropgezette notie over wat er zou moeten gaan gebeuren in een coaching-sessie werkt juist contra-productief.

 In mijn huidige werk zet ik mijn ‘ander en potentieelgerichte nieuwsgierigheid’ in als ik als facilitator een nieuwe training of workshop start. Open, onbevangen en met een krachtige intentie dat er mooie dingen mogen gebeuren. Ik doe hetzelfde bij elk coachgesprek. Geen idee vooraf waar het over zal gaan of hoe het zal verlopen, maar geheel bereid om te gaan verkennen en samen te gaan ontdekken.

 Inmiddels merk ik dat ik deze houding zo eigen heb gemaakt dat ik ook in mijn dagelijkse leven steeds opnieuw denk: ‘goh, ik ben benieuwd wat er gaat gebeuren of hoe het zal zijn!’

Het geeft me innerlijke rust, ik hoef dingen niet vooraf te weten, geen verwachtingen of iets onder controle te hebben. En het geeft me vertrouwen; wat er ook gebeurt, ik vertrouw er op dat ik in het moment zelf een respons heb en er mee om kan gaan.

 Let deze week eens op hoe jij nieuwsgierig bent. Het gaat hier niet om goed of fout, maar word je bewust van het effect van de richting van jouw nieuwsgierigheid. Speel er mee en zie wat er gebeurt!

 Ik wens je daarbij veel plezier!

 *Deze tekst verscheen eerder als TFTW op 8 maart 2020. Al grasduinend in oud materiaal kwam ik onlangs deze tekst tegen en bemerkte dat deze nog net zo krachtig en toepasselijk is als 4 jaar geleden. Vandaar dat ik dit graag nogmaals aan je voorleg. En mocht je deze tekst al eerder gelezen hebben, sta dan eens stil bij de vraag: wat is er mogelijk verschoven in jouw wijze van nieuwsgierig zijn de afgelopen 4 jaar?