Deze week wordt mijn dochter Sietske 18 jaar. Anderhalve week geleden is ze geslaagd voor haar VWO-diploma. Supertrots zijn we op haar! Sinds twee weken mogen we ook weer naar onze zoon Thijs toe (hij heeft een ernstige verstandelijke beperking en woont in een zorginstelling). Ik heb hem, na 2,5 maand, eindelijk weer kunnen knuffelen en in de ogen aankijken. Heerlijk! Langzaam gaan we weer terug naar een vorm van de situatie die we voor de Corona-maatregelen kenden.
Ik merk bij mezelf dat ik al iets meer afstand aan het nemen ben tot die periode (van half maart tot 1 juni) en al reflecterend worden de lessen die ik hieruit kan halen steeds helderder. Eén van de belangrijkste lessen gaat over acceptatie. Wat is ervoor nodig, qua omstandigheden, manier van kijken of anderszins, om, wat er ook gebeurt, welke situatie zich ook voordoet, deze te accepteren en mee te kunnen bewegen met wat zich aan het ontvouwen is?
Uit de sociale psychologie weten we dat sociale vergelijking helpt in het accepteren van nieuwe situaties, tenminste, als je je eigen situatie vergelijkt met iemand die het (nog) slechter heeft getroffen. En soms kun je jezelf vergelijken met een situatie waarvan je dacht dat die zou gaan plaatsvinden.
Een voorbeeld uit mijn eigen leven
Sietske had zich opgegeven voor een uitwisselingsjaar in Amerika. Dit gaat nu niet door. Ze heeft besloten een studie in Nijmegen te gaan volgen en op kamers te gaan. Maartje en ik merken (nog?) helemaal niets van het zogenaamde ‘empty-nest’-syndroom, hoewel we vanaf september toch echt met zijn tweeën in een verder leeg huis gaan achterblijven. Dit komt, zo denken we, dat we ons helemaal ingesteld hadden om Sietske 10 maanden lang niet in levenden lijve te zien. Daarmee vergeleken is op kamers gaan in Nijmegen en (waarschijnlijk!) elk weekend naar huis komen natuurlijk maar een kleine stap! Dus de acceptatie van deze nieuwe situatie (Sietske op kamers) is bijna vanzelfsprekend.
Iets anders lag het bij het niet mogen bezoeken van Thijs gedurende 2,5 maand. Hem zo lang niet mogen zien en aanraken was absoluut geen fijne periode. Eerlijk gezegd, het was bijna niet vol te houden. Eén van de redenen dat het zo moeilijk was deze situatie te accepteren en hierin mee te bewegen was dat we een aantal nieuwe realiteiten gewoon niet begrepen. Alles was erop gericht het Corona-virus buiten de deur te houden, maar verzorgers met enige klachten moesten in het begin wel komen werken en werden niet getest. Gevolg was dat een aantal cliënten op de woning van Thijs inderdaad besmet werden met Corona. Als ouders (zonder klachten) mochten we Thijs niet verzorgen, een willekeurige uitzendkracht wél. Ik merkte dat ik steeds bozer en opstandiger werd van de, in mijn ogen, te ver doorgevoerde maatregelen. Steeds duidelijker werd de onhoudbaarheid van de eenzijdige, alleen op de fysieke gezondheid gerichte, maatregelen. Er werd volledig voorbijgegaan aan de mentale en emotionele gezondheid van de bewoners én hun verwanten.
Meer nodig dan alleen sociale vergelijking
Ook hier bood sociale vergelijking een (deel van de) uitweg. De maatregelen die in verpleeghuizen werden genomen waren nog strenger en, ik moet het helaas zeggen, nóg inhumaner. Dit maakte dat acceptatie van onze situatie met Thijs iets meer benaderbaar werd. Niettemin was er nog meer nodig. Het was nodig mezelf toestemming te geven om mijn gevoelens er helemaal te laten zijn. Mijn collega Jo Boniszewski bracht dit in de TFTW van vorige week al zo mooi onder woorden. De gevoelens van boosheid, ons als ouders niet serieus genomen voelen, het gevoel dat ik geen invulling meer kon geven aan mijn vaderrol. Hier bewust van te worden, deze te erkennen en te uiten bracht grote ondersteuning in het proces van acceptatie.
De quote van Rutger Kopland vat het goed samen met één twist; je kunt m.i. wél alles relatief zien (en dat helpt in de acceptatie) én het gaat ook om het toelaten van de ‘grote, regelrechte gevoelens’.
Hoe ga jij om met situaties die onbegrip en grote gevoelens oproepen? Hoe zorg jij er dan voor dat je toch richting acceptatie van die situatie kan bewegen?
Ik nodig je uit om met bewustzijn naar deze vragen te kijken en te ontdekken hoe dat bij jou werkt.
Ik wens je veel inzicht en wijsheid!
Als je deze week je focus legt op wat écht belangrijk is, wat zie je dan?
